Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Yükseköğretim Kurulu Başkanı (YÖK) Prof. Dr. Yekta Saraç ve üniversitelerin enerji ve maden alanındaki akademik birim yöneticileri ile YÖK?te bir araya geldi. Bakan Albayrak, toplantıda yaptığı konuşmada enerji ithalatına ilişkin, ?Türkiye olarak biz son 10 yılda enerji ithalatına yılda ortalama 40 milyar dolar para vermişiz. Yaklaşık 390 milyar dolar enerji ithalatımız, son 10 yılda madencilik tarafı yok. Madenciliği de eklersek bu rakam çok daha yukarıya çıkıyor son 10 yılda? ifadelerini kullandı.
?Türkiye olarak bizim çok daha fazla çalışmamız gerekiyor?
Bakan Albayrak, Türkiye`de Ar-Ge, bilimsel gelişim ve katma değerli ürünlerin oluşturulması için akademik camiaya da iş düştüğüne dikkat çekerek, ?Türkiye`nin ihtiyacı olan insan kaynağı ciddi oranda arttı. 15 Temmuz`da zirveye çıkıp 80 milyonun gündemine gelen bir ulusun bağımsızlık mücadelesi içinde olduğu o günde karşı karşıya kaldığı ihanet şebekesiyle yüzleştiği bir gün oldu. FETÖ yapısının Türkiye`de her alanda açtığı yaranın en çok hissedildiği, hissedileceği alanlardan birinin akademik camia olduğuna eminim. Son 15-20 yılda sahip olduğumuz en kıymetli varlık olan yetişmiş eğitim seviyesi yüksek olan nüfusumuzu, insan kaynağımızı nasıl bir ihanet şebekesine çevirdiklerini görmüş olmaktan hareketle inşallah bu kaybı telafi etme imkanını yakalarız. İş gücümüz, yetişmiş insan kaynağımız var. Bu boşluğu kapatırız ama bu süreç bize zaman kaybı verdi. Türkiye olarak bizim çok daha fazla çalışmamız gerekiyor? dedi.
Bakan Albayrak, Türkiye`nin bölgesel olarak dünyadaki petrol ve gaz rezervlerinin yüzde 60`ını barındırdığını ve şu anda çok kritik krizlerin döndüğünü, haritaların yeniden şekillenme arifesinde olduğu bir süreçten geçildiğini dile getirdi.
?Hayata geçirecek adımları atmamız lazım?
Türkiye?nin enerji ve yerel kaynaklar başta olmak üzere eskisinden çok daha farklı ve milli bir maden kaynakları stratejisi yürütmek zorunda olduğunu vurgulayan Bakan Albayrak, ?Bu çerçevede biz kamuda özellikle birçok alanda yapılabilecek çok fazla kamu-özel-akademi iş birliğine ihtiyaç var. Dünyadaki en iyi örneklerle birlikte kamu-özel-akademi iş birliğiyle ilgili benzer modelleri hızlı bir şekilde hayata geçirecek adımları atmamız lazım? diye konuştu.
Bakan Albayrak, akademik camiaya çağrıda bulunarak, ?Her türlü iş birliğini artırmak için elimden geldiğince uğraşacağım. Bürokraside tıkandığınız yerlerde kapı kapı, telefon telefon bürokrasi yürüteceğimi taahhüt ediyorum? mesajını verdi.
?Gelişmiş teknolojileri hem iç hem bölgesel pazar için üretilmek için düğmeye bastık?
Türkiye`nin madencilikte çok bakir bir noktada olduğunu belirten Bakan Albayrak, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
?Türkiye yer altı zenginliklerinin henüz yüzde 30`unu keşfetme noktasında. Bunun için bir seferberlik başlattık. 2023 hedefleri noktasında çok daha önemli yatırım kararları attık. Ulusal Madenlerde Rezerv ve Kaynak Raporlama Sistemi (UMREK) için bir adım attık. İnsan kaynağı noktasında küresel rekabet edebilecek yetişkinlik için iş birliğine ihtiyacımız var. Bu iş birliğini sağlama noktasında yetkin ve yeterli insan kaynağını yetiştirmek için önemli bir sürece doğru ilerliyoruz. Yerli ve yenilenebilir kaynakların değerlendirilmesi noktasında, artık vagon değil lokomotif olma stratejisinin bir parçası olarak, ?Gelin Ar-Ge?yi, teknolojiyi burada kurun, üretin? dedik. Gelişmiş teknolojileri hem iç hem bölgesel pazar için üretilmek için düğmeye bastık. Bununla ilgili yetişmiş insan kaynağı için de her türlü iş birliğine destek veriyoruz. Milyonlarca gencimiz var. Nükleer alanındaki süreç de yoğunlukla gidiyor, ama sadece Hacettepe Üniversitesinde bununla ilgili bir bölüm var. Bence yeterli değil. 2030`a kadar olan süreçte üç nükleer santral için yoğun bir insan kaynağı ihtiyacı var. Bu alanda da lokalizasyon hedefliyorsak, bunu dolduracak insan kaynağı için de gerekli süreci bugün başlatmamız lazım.?
?Ankara bürokrasisine takılmadan kalıcı çözümlerle neticeye bakarak hızla hareket etmemiz lazım?
Bakan Albayrak, kurumlar ve üniversiteler arasındaki iş birliğini geliştirmek için yeni modeller ortaya konulabileceğini, bununla ilgili çıkabilecek bürokratik engellerin de aşılabileceğini vurgulayarak, ?Ankara bürokrasisine takılmadan kalıcı çözümlerle neticeye bakarak hızla hareket etmemiz lazım. Ekonomi doğuya doğru kayıyor. Gelecek 10 yılda ekosistemin nasıl şekilleneceği çok önemli. Ben burada rektörlerimizden işletme, uluslararası ilişkiler gibi bölümlerde enerji diplomasisi alanında dersler konulmasını talep ve rica ediyorum. Bölgesel ve küresel anlamda bu alanda da rekabet edecek yetişmiş insan gücümüzün olması için bu derslerin çok faydalı olacağını düşünüyorum? dedi.
YÖK Başkanı Saraç: ?Bu projemizi had safhada önemsiyoruz?
YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç ise 100 farklı alanda 2 bin kişiye verilecek doktora bursu projesi kapsamında enerjide Türkiye için ihtiyaç gerektiren alanların belirlendiğini, tabii kaynaklar ile ilişkili alanlarda da komisyon oluşturulduğunu duyurdu. Saraç, konuya ilişkin, ?Ülkemiz için öncelikli olan ve öğretim üyesi ihtiyacı görülen alanlarda bin yönlendirilmiş araştırma görevlisi alımı için ilana çıktık. Bunun yanı sıra yükseköğretim tarihimizde bir ilk olacak olan ?100/2000 Doktora Projesi?ni hayata geçiriyoruz. Ülkemizin doktoralı insan ihtiyacını karşılamak üzere 100 önemli ve disiplinler arası alanda 2 bin kişiye tatminkâr bir burs verilecektir. Bu alanlar da rasyonel bir yaklaşımla belirlendi, ülkemizin gelecek 10 yılını şekillendirecek bir şekilde tasarlandı. ?100/2000 Doktora Projesi? bilim hayatımızın önümüzdeki yıllarda teminatı olacaktır. Bu projemizi had safhada önemsiyoruz? açıklamasında bulundu.
Bakan Albayrak ve YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç`ın konuşmalarının ardından toplantının soru cevap kısmı basına kapalı olarak gerçekleştirildi.
Benan Özben
