Eşek sütü, özelikle son yıllarda birçok bilim insanının araştırmalarına konu olurken, yapılan araştırmalar sütün faydalarını ortaya koydu. Özelikle anne sütüne yakın olması ve vitamin deposu olması nedeniyle son yıllarda rağbet gören eşek sütü, Türkiye`de sınırlı olarak elde ediliyor. İzmir`in Torbalı ilçesine bağlı Çapak Mahallesi`nde yaşayan Abdullah Arslan (46) da, çiftliğinde 4 yıldır eşek yetiştirerek gelen taleplere göre süt ihtiyacını karşılamaya çalışıyor.
40 eşeği var ama çıkan süt 4 litre
Aralarında damızlık eşeklerin de bulunduğu 40 adet eşeğe bakan Arslan, her gün sabahın erken saatlerinde kalkarak makineler yardımıyla sağımını gerçekleştiriyor. Arslan, sağım sonrasında ise doğum yapan; yani damızlık olarak bilinen eşeklerden günde sadece 4 litre süt elde ediyor. Eşeklerin hamilelik dönemi 12 ay olduğu için bazı eşeklerden süt alınamıyor.
Fiyatı şu an 80 lira
Üretimin az olması, sütün fiyatlarını da adeta uçurdu. Neredeyse altınla yarışır hale gelen eşek sütü, son zamlarda 80 liraya kadar çıktı. Sütün fiyatı ise talebi etkilemedi. Sütün faydasını bilen vatandaşların kendisinden süt aldığını belirten üretici Abdullah Arslan, devamlı olarak süt satışının yapıldığını belirtti. Masraflara göre fiyatların yüksek olmadığını anlatan Arslan, sütlerin özel hazırlanan cam şişelerde satışının yapıldığını söyledi.
Üretici Arslan: Fiyatı pahalı değil
Arslan, eşek sütünün az olmasının sebebini aktararak, Ben 4 yıl önce başladım. Bir arkadaşın çocuğu hasta olmuş. `Abdullah, köyde oturuyorsunuz, bu işleri yapsanıza` dedi. Ben de `Kim alır eşek sütünü` falan dedim. `Sen başla gerisi gelir` dedi. Ben de o vesileyle başladım. Üç beş tane diye başladık. Tabi üç beş hayvanla olmuyor bu iş. Eşeklerin hamilelik dönemi 12 ay olduğu için 3 ay süt verdiği için uğraşmaya başladık. Toplam 40 tane eşek mevcut. Yılın 12 ayı süt var sürekli. Bu az çıkan bir şey yani. 300 gram 400 gram günlük süt veriyor. 80 liraya veriyoruz litresini şu an ama kimisi diyor pahalı. Biz günde 40 tane mevcut bakıyoruz, masraflarımız var. Özel cam şişelere koyuyoruz sütleri cam şişe, kilitli kapak; hava alma olayı yok dedi.
Biz kimseye şu hastalığa iyi gelir diye söylemiyoruz
Abdullah Arslan, şöyle devam etti:
Yeri geldiği zaman İzmir içinde olduğu zaman evlerine kadar teslim ediyoruz. Dışarıya da otobüslerle uzun yol araçlarıyla gönderiyoruz. Sağım yarım saatlik; ama yine 2-3 saat sürüyor. Bir işi severek yaptıktan sonra hiç zorluğu yok. Talep işi belli olmuyor. Kimi geliyor yarım kilo alıyor, kimisi geliyor 1 kilo alıyor. Herkes kendine göre araştırıyor. Kanser hastası olanlar, kimisi `bronşitim var` diyerek geliyor. Biz kimseye şu hastalığa iyi gelir diye söylemiyoruz. 10 tane sağılı hayvan olursa günlük 3 buçuk 4 litre süt alınabilir. Fiyatlar ondan yüksek. Maliyetleri var. Aylık 3 bin civarında yem parası veriyorum. Eşimle beraber yapıyoruz.
Hakan Gözalan - Halil Karahan - Amede Alpagut