İnsanı insana insanca anlatma sanatı olan tiyatro, son bir haftadır `darbe` kelimesiyle yan yana kullanılıyor. 15 Temmuz gecesi ülkemizde kaos yaratmak isteyenlerin darbe girişimi, bazıları tarafından tiyatroya benzetildi. Her olumsuz ve kötü olayın tiyatro olarak aşağılanmasına şahit olduk da; 200`den fazla şehit verdiğimiz, F16`ların tepemizden geçtiği, tankların yollara çıktığı, Türk askerinin kendi milletine silah sıktığı o kanlı geceyi `tiyatro` diye nitelendirmek çok yakışıksız ve acımasız bir yaklaşım oldu. Bu tanımlamadan en çok tiyatrocular rahatsız olur diye düşündüm. Nitekim yıllarını sanata vermiş usta oyuncular, darbeyi `tiyatro` olarak niteleyip yaşananları küçümseyenlere sosyal medyadan tepki göstermeye başladı. Önceki gün Harbiye`de Muhsin Ertuğrul Sahnesi önünde demokrasiye destek için toplanan tiyatroculara, bu konu hakkındaki düşüncelerini sordum.
İBB Genel Sanat Yönetmeni Süha Uygur şöyle konuştu: Yaşananları tiyatro olarak değerlendirenleri vicdansızlıkla suçluyorum.
15 Temmuz akşamı uçurumun eşiğinden döndük. Buna tiyatro demek, bir oyun demek hadsizlik ve hainliktir. Ülkemiz bunu hak etmiyor Bu kötü olay bizi bize hatırlattı. El ele olduğumuzda nasıl güçlü durduğumuzu tüm dünyaya bir kez daha gösterdik. Bütün hainlere, alçaklara hep beraber karşı durmak çok değerli bir şey.
Biz Şehir Tiyatroları olarak `Darbeye hayır, demokrasiye evet` diyoruz. Bu ülke bizim.
USTA TİYATROCULARIN TEPKİSİ
Devlet Tiyatrosu`nda bu sene sanat yönetmenliği koltuğunu devreden Erhan Yazıcıoğlu ise şunları söyledi: Ben buna darbe değil darbecik diyorum. Bizim gibi güçlü bir millete bu vız gelir.
Demokrasimize, birlik beraberliğimize kasteden soysuzlar kendi pisliklerinde boğulmaya mahkumdurlar. Ben evimdeki toplu iğneyi bu kuruma borçluyum. Mesleği tiyatro olmayanların her kötü olaya tiyatro yakıştırması yapmasına alıştık da yaşam sebebi tiyatro olan tiyatrocuların böyle bir yakıştırma yapmalarını kınıyorum.
Uzaktan gazel okuyan çatlak sesli horozlara fırsat vermeyelim.
İhanet şebekesi zayıflara sızar. Biz güçlüyüz, bu ülkeyi kimse bölemez, al bayrağı kimse yere indiremez. Bildiriyi okuyan Zihni Göktay ise durumu şu sözlerle özetledi:
Ben 70 yaşına kadar üç darbe gördüm.
Bu namlu hiçbir zaman Türk milletine hayır getirmedi. Milleti kendimize güldürmeyelim. Biz kimsenin ağzına sakız verip demokrasimizi eleştirtmeyiz.
Biz muz cumhuriyeti değiliz. 16 devlet kurmuş şanlı Osmanlı`nın torunlarıyız.
Seçimle gelen hükümeti, benim paramla alınan silah ve tankla bombalayamazsın.
Buna tiyatro diyenlere cahil diyorum.
Tank sesini sadece milli bayramlarda duymak istiyoruz. Herkes kendi işine baksın.
Asker kışlasında dursun, biz sahnemizden haykıralım.
ŞİMDİ BİRLİK OLMA ZAMANI`
Bahtiyar Engin, Yaşanan her kötü şeye tiyatro demek, tiyatro sanatını itibarsızlaştırmak cahillik bence. Bazen kasten de yapılan bir şey. Bundan hoşlanmıyorum tabi; 3 bin 500 yıllık geleneği olan bir meslekten bahsediyoruz ve ben 35 yıldır bu mesleğin mensubuyum.
Bu benzetme benim canımı acıtıyor.
Bu tatsız bir şey dedi.
Şehir Tiyatroları oyuncusu Perihan Savaş ise şöyle konuştu. Darbelere her zaman hayır diyen biriyim. Yaşadığımız darbe girişimi beni derinden etkiledi. Artık böyle şeyler görmeyiz derken asker bile diyemeyeceğim bir örgütün mensubu olanların halka bunu yaşatması kabul edilir ve affedilir değil. Oğlum sokaktaydı. Korkudan dudağım uçukladı. Buna tiyatro diyerek provokasyon yapmanın zamanı değil, birlik zamanı. Ülkemize sahip çıkmalıyız. Genç neslin dikkat çeken oyuncularından Mert Turak, Darbe sırasında Ödemiş`teydim.
İnanamadım. Daha kötüsünü yaşayamazdık. Kardeşin kardeşi kırmasına artık yeter. İnsanlar kendilerini tankların önüne attı. Böyle bir tiyatro mu olur? Hangi vicdansız bu kadar insanın ölümüne göz yumar. Bunu bırakalım.
Vatana millete sahip çıkıp tek yürek olmanın zamanı diye konuştu.
Darbe sırasında Karabiga`da turnede olduğunu söyleyen Behzat Uygur ise şunları söyledi: Sahnede öğrendik durumu. Oyun sonrası olayın vahametinden haberimiz oldu. Tiyatro böyle günler için yararlanılması gereken bir bitkisel ilaçtır. Bugün biz konuşabiliyorsak ve ben yarın perdemi açacaksam buna karşı çıkan ve bu uğurda şehit olan insanlarımız sayesindedir.
SERKAN ÇAĞRI VE EŞKIYA OYUNCULARI DA HARBİYE`DEYDİ
Demokrasi nöbetinde ilk günden beri katılan Serkan Çağrı, tiyatrocuları Harbiye`de de yalnız bırakmadı. Çağrı: Bugünlerde beraber olmayacağız da ne zaman kenetleneceğiz. Demokrasi için elele dedi. Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz, dizisinde rol alan Yunus Emre Yıldırımer ve Kenan Çoban da destek için Harbiye`deydi. İki oyuncu da yaşanan olayı kınayarak demokrasi için tek yürek olmak gerektiğini ifade etti.