ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin`le düzenleyeceği zirve için Finlandiya`nın başkenti Helsinki`ye geldi. Trump, zirve öncesinde Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile bir araya geldi. Niinistö ile kahvaltıya katılan Trump, ev sahipliğinden dolayı Niinistö`ye teşekkür ederek Putin?le yapacağı zirvenin iyi geçeceğini söyledi. Donald Trump ve eşi Melania Trump, kahvaltıdan sonra kaldıkları otele döndü. Finlandiya Cumhurbaşkanlığı Sarayı`nda düzenlenen Trump-Putin zirvesi sona erdi.
Görüşmenin ardından iki lider açıklama yaptı.
LİDERLERDEN AÇIKLAMA...
PUTİN: TRUMP İLE BİRBİRİMİZİ ANLADIĞIMIZI DÜŞÜNÜYORUM
Putin, görüşmelerde nükleer silahların kısıtlanması konusunun da ele alındığını söyledi.
Putin,"Teröre karşı ortak çalışmanın önemini vurguladık. Suriye konusunda gelişmeleri değerlendirdik. Hem Rusya hem ABD ordusu etkili bir iletişim kanallarını açması gerekiyor. İran`la nükleer anlaşmadan çekilmeyi de konuştuk. ABD, İran`la nükleer anlaşma konusundaki pozisyonumuzu biliyor. Rusya asla ABD seçimlerine müdahale etmemiştir Bu konuda herhangi bir spesifik materiyal varsa ortak olarak incelemeye hazırız.Başkan Trump`la birbirimizi anladığımızı düşünüyorum." dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinin iki ülkenin ilişkilerinin iyileşmesinde ilk adım olduğunu belirtti.
TRUMP: YAPICI VE AKICI GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİRDİK
Trump, "Yapıcı ve akıcı görüşme gerçekletirdik. Bir çok konuda açık ve derin konuşma yaptık. Ülkelerimiz arasınadki anlaşmazlıklar iyi biliniyor. Bunları detaylı olarak görüşyük. İş birliği yapmanın ve ortak çıkarlar doğrultusunda ilerlemenin yolunun bulunması gerkiyor. İş birliğinin faydalarını da gördük. Soğuk savaşımn gerginliğinde bile bu gündne farklı bir dünya vardı. İlişkilerimiz şu ankinden kötü olmamıştı. 4 saatte bunu çözdük."diye konuştu.
TRUMP: NÜKLEER SİLAHLARLA İLGİLİ DE KONUŞTUK
Trump sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ben ABD Başkanı olarak dış politika konularında kararlar alabiliyorum. Bütün o eleştirilere karşın ben yapıcı diyaloglara inanıyorum, fırsatlara inanıyorum, ben yeni yollardan yürümeye inanıyorum. Politik riskler almayı, barışı riske atmaya tercih ederim her zaman. Ben ABD Başkanı olarak, Amerika için en iyi olanı her zaman yeğlerim.
Bugün toplantıda Sayın Putin ile Rusya?nın seçimlere müdahalesini de konuştuk. Uzun bir süre bu konuda konuştuk. Ve Sayın Putin, gerçekten bu konuda ilginç bir fikirle geldi, az önce kendisi de söyledi. Aynı zamanda insanlığın karşısındaki en büyük tehdit olan nükleer silahlarla ilgili de konuştuk. Bence hepimiz aynı şekilde düşünüyoruz."
ABD Başkanı Donald Trump, "Suriye krizi karmaşık. İki ülkenin iş birliği yüzbinlerce insanın hayatını kurtarma potansiyeline sahip" dedi.
TRUMP: PUTİN İÇİN RAKİBİM DERKEN KOMPLİMAN YAPTIM
Trump, "Putin`e iyi bir rakibim dedim. Putin için rakibim derken kompliman yaptım" dedi.
Putin, "Petrol ve doğalgaz alımında ABD`de büyük güç. Hiçbirimiz fiyat laerın düşmasini istemniyoruz. Belli bir fiyatın ötesinde karlılık ortadan kalkıyor. Doğalgaz üretmenin anlamı kalmıyor." şeklinde konuştu.
Trump,"İki ülkenin iş birliği yüz binlerce insanın hayatını kurtarma potansiyeline sahip." dedi.
TRUMP: SEÇİMDE KARA BULUT YOK
Trump, "ABD`nin aptalca davrandığını düşünüyorum. Ben göreve gelmeden bu diyaloğun açılması gerekiyordu. Artık bir aradayız. Muhteşem şeyler yapacağız. Geçmişte her iki tarafta hatalar yaptı. Rusya ile diyaloğumuzu çok daha önce sağlamalıydık. Rusya ile işbirliği diye bir şey yoktu. Seçimde karbulut yok. Hillary Clinton`u kolayca yendim" diye konuştu.
PUTİN: ABD SEÇİMİNE MÜDAHALE ETTİĞİMİZ İDDASI SAÇMALIK
Putin, "ABD seçimine müdahale ettiğimiz iddiası saçmalaık. Doğrudan siyasi çıkar ekseninde hareket etmememiz gerekiyor. Bir gerçek gösterir misiniz Rusya`nın müdahalesdsini ortaya koyan. Bu saçmalaık." dedi.
TRUMP: SURİYE`YE İNSANİ YARDIM İÇİN İKİMİZ DE İSTEKLİYİZ
ABD Başkanı Donald Trump, "Başkan Putin de İsrail`e yardım ediyor. Her ikimiz de Binyamin Netanyahu ile konuştuk ve onlar da Suriye konusunda İsrail`in güvenliğini ilgilendiren belli şeyler yapmak istiyor" dedi.
Trump, "İsrail ile çok uzun zamandır dostuz. Suriye konusunda bir şeyler yapammız gerektiği konusunda aynı fikirdeyiz. Ortak çalışmamız gerçekleşecektir. DAEŞ`in ortadan kaldırılması konusunda atılan adımları gördüğünüzde Rusya bize bazı konularda yardımcı oldu. Bu insanlar korkunç şeyler yaşadılar.Suriye halkına tekrar yardım edebilirsek gerçekten temelimzi insani yarddımdı, hek ikimizde yapacağız" dedi.
Putin, "Suriye`deki insani yardımı görüştük. Çabalarımızı arttıracağız. Askeri kargo uçağımız ile yardımların dağıtılması için çabalıyoruz. " dedi.
PUTİN: ABD İŞGAL DİYOR AMA ÖYLE DEĞİL
Putin, "Kırım konusunda ABD `işgal` diyor ama öyle değil" ifadesini kulalndı.
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD-AB ilişkilerinin zayıfladığı ve Rusya`nın Amerikan seçimlerine müdahale ettiğine ilişkin soruşturmanın yoğunlaştığı bir dönemde özel bir zirvede Finlandiya`nın başkenti Helsinki`de bir araya geldi.
PUTİN: BEN ESKİ BİR İSTİHRATAÇIYIM
Putin ABD?li bir gazetecinin, ?İstihbarat Rusya müdahalesini doğruladı. Bütün dünyanın önünde 2016?da olan şeyi bir daha yapmaması konusunda uyarabilir misiniz?? sorusuna, ?Ben kendim de eski bir istihbaratçıyım. Bir saniye lütfen konuşmama izin verin. Ben bir istihbaratçıydım. İkinci olarak da Rusya demokratik bir devlet. Ve kimse siz burada ABD demokratik değildir diyebilir misiniz? Eğer demokratik bir devlet varsa ortada, böyle bir sorun ancak mahkeme tarafından çözülebilir? cevabını verdi.
Trump, Suriye konusunda bir soruda topun Rusya tarafında olduğunun söylenmesi üzerine, Putin, yanında getirdiği Dünya Kupası´nda kullanılmış bir futbol topunu Trump`a uzatarak, "Artık top sizde" dedi.
Trump ise topu alarak oğlu Baron`a vereceğini belirterek eşi Melania Trump`a uzattı.
TRUMP`IN `CANAVARI`NA PUTİN`DEN KORTEJ İLE YANIT!
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö`nün ev sahipliğinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı`nda yapılan zirve, daha önce planlandığı 13.00 yerine Putin`in geç gelmesi nedeniyle saat 14.00`te başladı.
Putin, havaalanından zirvenin yapıldığı Cumhurbaşkanlığı Sarayına, tanıtımı mayıs ayında yapılan zırhlı limuzini Kortej ile geldi. Putin`in, Kortej ile ABD Başkanı Trump`ın kullandığı The Beast (Canavar) adlı limuzine karşılık verdiği ileri sürüldü.
Putin`den yaklaşık 25 dakika sonra da Trump, zirvenin yapıldığı Cumhurbaşkanlığı Sarayı`na geldi.
Yaklaşık 4 saat sürmesi beklenen, yoğun güvenlik önlemleri altında yapılan zirvede, ABD-Rusya ilişkileri, ABD seçimlerine müdahale iddiası, Suriye, nükleer silahsızlanma, Rusya`nın Ukrayna`daki askeri faaliyetleri, Kırım`ın ilhakı ve Kuzey Kore gibi konuların ele alınması bekleniyor.
TRUMP - PUTİN GÖRÜŞMESİNDEN ÖNEMLİ DETAYLAR
İki lider, Finlandiya Cumhurbaşkanlığı Sarayı`ndaki görüşmeden önce basına kısa birer açıklama yapıp kameralar önünde el sıkıştı. Trump "Dünyanın gözü burada. Karşılıklı görüşmemize başlamak için sabırsızlanıyorum. "Gerçekten de dünyanın bizim iyi geçindiğimizi görmek istediğini düşünüyorum." ifadesini kullandı." Yaklaşık 2 yıldır ABD başkanlığı görevini yürüttüğünü hatırlatan Trump, "En sonunda olağanüstü ilişkilere sahip olacağımızı düşünüyorum. Biliyorsunuz yıllardır söyledim; Rusya ile iyi geçinmek kötü değil, iyi bir şeydir." diye konuştu.
Trump toplantıda iki ülke olarak harika fırsatlarının olduğunu vurguladığı konuşmasında şunları söyledi: "Harika bir Dünya Kupası organizasyonuydu. Şimdiye kadar gerçekleşen en iyi dünya kupası organizasyonlarından biriydi. Bunun için sizi tebrik etmek istiyorum. Ayrıca takımınız da harikaydı! Onun için de ayrıca tebrik ederim. ABD`de biz `soccer` diyoruz, çoğu maçları izledim ve organizasyon çok iyiydi." diyerek Rusya ile iyi anlaşmanın kötü bir şey olmadığını bir kez daha vurguladı, ve iki ülkenin nükleer gücün yüzde 90`ını elinde bulundurmasını "Nükleerin yüzde 90`ı ABD ve Rusya`da, bu iyi bir şey değil" diyerek eleştirdi.
Bugünkü zirvede ticaretten askeri ilişkilere geniş bir yelpazede konuların ele alınacağını belirten Trump, özellikle Çin konusu üzerinde durulacağının altını çizdi.
"Son yıllarda çok da iyi geçinemeyen iki ülke olarak önümüzde büyük fırsatlar olduğunu düşünüyorum." diyen Trump, "İki büyük nükleer gücüz. Nükleerin (kapasitenin) yüzde 90`ına sahibiz. Bu iyi değil, kötü bir şey. Bu konuda bir şey yapabileceğimizi umuyorum çünkü bu olumlu değil, olumsuz bir güç. O nedenle başka konuların arasında bunu da ele alacağız." şeklinde konuştu.
Dünyanın zirvenin sonucuna odaklandığını, kendisinin de özel görüşmeyi heyecanla beklediğini belirten Trump, "Hepimizin pek çok sorusu var ve ümit ediyorum ki cevapları bulacağız." dedi.
Putin ise Trump`a "Sizinle Finlandiya`nın konuksever topraklarında buluştuğum için memnunum. Temaslarımız sürekli olarak devam ediyordu. Telefonda görüşüp çeşitli uluslararası etkinlikler kapsamında birkaç defa bir araya geldik. Fakat kuşkusuz, hem ikili ilişkilerimiz hem de dünyanın acılı noktaları hakkında konuşmamızın, bunlara dikkatimizi vermemizin vakti gelmişti." ifadelerini kullandı.
Yaklaşık 4 saat sürmesi beklenen, yoğun güvenlik önlemleri altında yapılan zirvede, ABD-Rusya ilişkileri, ABD seçimlerine müdahale iddiası, Suriye, nükleer silahsızlanma, Rusya`nın Ukrayna`daki askeri faaliyetleri, Kırım`ın ilhakı ve Kuzey Kore gibi konuların ele alınması bekleniyor.
ABD`NİN AHMAKLIĞI AÇIKLAMASINA RUSYA`DAN `KATILIYORUZ` YANITI
Trump, sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, "ABD`nin yıllardır süren ahmaklığı ve akılsızlığı, şimdi de cadı avı nedeniyle Rusya ile ilişkiler hiçbir zaman bu kadar kötü olmamıştı." ifadelerini kullanmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da Trump`ın mesajına yanıt olarak sosyal medyadaki resmi hesabından "Katılıyoruz" ifadesini paylaşmıştı.
"Cadı avı" ifadesiyle Rusya`nın 2016 ABD seçimlerine müdahale etmesini kasteden Trump`ın zirveden beklentisinin düşük olduğu ifade ediliyor.
BEKLENTİLER DÜŞÜK
İki tarafın da önemli bir çözüme ulaşma beklentisi olmasa da, ikili ilişkileri onarma vaadi ve belki de nükleer silah kontrolü ve Suriye gibi konularda müzakerelere başlama yolunda anlaşmalar olabileceği düşünülüyor.
Trump ve Putin, İngiltere`de eski çifte ajanın zehirlenmesi üzerine yapılan karşılıklı misilleme olarak büyükelçiliklerine bir süre önce geri çektikleri diplomatları yeniden gönderebilir, karşılıklı olarak el koydukları elçilik mallarını iade edebilirler.
Zirveden önce Trump CBS televizyonuna, "beklentisinin düşük olduğunu", ulusal güvenlik danışmanı John Bolton da ABC televizyonuna, ABD`nin zirveden bir "sonuç" beklemediğini söylediler. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Rus RT televizyonuna kendi beklentisinin de düşük olduğunu söyledi.
2016`daki seçim zaferinin 12 Rus askeri istihbarat ajanının katkısıyla gerçekleştiği en yeni yargı belgesinde yer alan Trump için, zirve görüşmesi iç siyasette ciddi riskler taşıyor. Moskova`da Rus dışişleri bakanlığına yakın bir düşünce kuruluşu olan RIAC`ın başkanı Andrey Kortunov, "Putin`in siyasi risklerinin Başkan Trump`tan daha düşük olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz" dedi. "Putin`in kaybedecek çok daha az, kazanacak çok daha fazla şeyi var. Çünkü iç muhalefet yok, kendisine karşı olan bir yasama organı yok ve Trump gibi hakkında soruşturma yok. ABD medyasına bakarsanız genellikle potansiyel risklere odaklandıklarının görürüsünüz. (ABD`de) kimse bu zirveden iyi bir sonuç çıkacağını beklemiyor" dedi.
Helsinki`den önce Brüksel`de katıldığı NATO zirvesinde Trump, askeri ittifaka, Londra`da da İngiltere ile ülkesi arasındaki "özel ilişkiye" ne denli bağlı olduğu konusunda kuşkular uyandıran açıklamalar yaptı ve ticaret alanında Avrupa Birliği`ni "düşman" olarak niteledi. Bu gelişmelere bakınca, hem ABD yetkilileri hem de müttefikleri, Putin ile sadece çevirmenlerin bulunacağı baş başa müzakerelerde Trump`ın aceleci ve geniş kapsamlı taahhütlere girmesinden korkuyorlar.
FİNLANDİYA GAZETESİNDEN İKİ LİDERE AÇIK MEKTUP
Finlandiya?nın en büyük gazetesi Helsingin Sanomat?ta liderlere hitaben bir açık mektup yayınlandı.
Helsingin Sanomat muhabirleri Saska Saarikoski ile Laura Saarikoski?nin imzasını taşıyan açık mektup İngilizce, Fince ve Rusça olmak üzere üç ayrı dilde basıldı.
Fin gazetesindeki açık mektupta Finlandiya?nın daha önce de gergin dönemlerde Rus ve ABD liderlerini ağırladığını hatırlatıp `Helsinki ruhunun yardımıyla liderlerin ülkeden her zaman yüzlerinde birer gülücük ile ayrıldığı` ifade ediliyor.