Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın "hayali, rüyâsı" olduğunu dile getirdiği Kanal İstanbul Projesi için geri sayım başladı. Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, 2018 yılı başında temeli atılacak Çılgın Proje`de milli güvenlik meselesi başta olmak üzere, vatandaşların can güvenliği, tehlikeli madde taşıyan gemilerin tehlike oluşturmaması, sebepsiz zenginleşmelere sebep verilmemesi gibi hassasiyetleri dikkate aldıklarını söyledi. Güzergâhın hidrolik, jeofizik gibi çalışmalar sonucunda belirleneceğini söyleyen Arslan Ege, Marmara, Karadeniz arasındaki dengenin bozulmaması, su canlılarının göç durumunun irdelenmesi gerektiğini vurguladı. Kanal İstanbul Projesi`ndeki güzergâhın değişme ihtimalinden çevresel etkilere kadar birçok başlığa ilişkin merak edilen konular Meclis gündemine taşındı. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Arslan, Kanal İstanbul`da son duruma ilişkin şu tespitleri yaptı: Kanal İstanbul stratejik öneme sahip. Boğazdan geçen ve tehlikeli madde taşıyan gemilerin İstanbul için tehlike oluşturmaması, Türkiye`nin milli güvenliği ve vatandaşların hayatlarını tehlikeye atmaması, Boğaz trafiğini aksatmaması, dünyadaki örneklerine göre daha zor bir coğrafyada inşa edilmesi, rantı yüksek projede sebepsiz zenginleşmelere meydana vermeyecek şekilde gizlilik arz etmesi gibi hassasiyetleri gözettik.
3 FİRMA DAVET EDİLDİ
Rekabeti sağlamak amacıyla Türkiye ve dünyada yeterliliği, güvenirliliği tespit edilen, olabilecek makul sayıda müşavir firmayı proje ve danışmanlık hizmeti ihalesine davet ettik. Projenin etüt, proje ve danışmanlık hizmetleri işinin ihalesine 3 firma davet edildi. Yeterliliği olan firmalar katıldı ve Yüksel Proje Uluslararası A.Ş. ihaleyi kazandı. Dünyada benzer yapay kanal örnekleri incelendiğinde benzerlerine göre çok daha farklı ve zor bir proje olan Kanal İstanbul`un uzman firmalarca yapılması büyük önem taşıyor. Okyanusu bağlarken, doğal göller bölgesi üzerinden ve kot farkı bulunan bir topoğrafyadan geçen Panama Kanalı`nda `log` adı verilen yükseltme havuzları ile gemi geçişleri sağlanıyor.
GÜZERGÂHI SÜVEYŞ`LE KIYASLADI
Düz bir coğrafyadan geçen ve çeşitli zemin tabakalarından oluşmayan Süveyş Kanalı güzergâhına göre Kanal İstanbul Projesi topoğrafya olarak daha zor bir coğrafyadan geçiyor. Bu durumda da Kanal İstanbul`un zemin etütlerinin (heyelan, yeraltı suyu, deprem gibi) çok yönlü olarak incelenmesi gerekiyor. Projenin çevresel etkilerini değerlendirirken fay hatları başta olmak üzere geoteknik etkenlerin, Ege, Marmara ve Karadeniz arasındaki dengenin bozulmaması için tuzluluk oranı, canlıların göç durumu gibi konuların gelecekte bölgeyi nasıl etkileyeceği irdelenecek. Yapımının gerçekleşmesi için mühendislik çalışmalarıyla birlikte kanala entegre liman, lojistik gibi yapıların uzman ekipler tarafından belirlenerek, yapım işleri için finans modellerinin geliştirilmesi gerekiyor. Kanal İstanbul Projesi etüt, proje, danışmanlık hizmetleri işinin ihalesine ulusal ve uluslararası projelerde kendini kanıtlamış firmalar davet edildi. Bu firmalar Yüksel Proje Uluslararası A.Ş, Royal Haskoning DHV ve Arteila Eau &Environennement`tir.
MALİ YETERLİLİK KRİTERLERİ ÖNEMLİ
Mali yeterlilik kriterleri Kanal İstanbul Projesi seçimlerinde önemli bir parametre oldu. Sözleşmede avans verilmesi öngörülmedi. İşi yüklenecek firmanın bir yıllık sözleme döneminde önemli oranda nakit akışını kendi imkânları ile sağlaması zorunlu. Proje büyüklüğü dikkate alındığında firmanın sağlaması gereken ön finansman ciddi boyutta. Bu proje için teklif istenecek firmanın gerekli mali güce ve finansman olanaklarına sahip olması projenin başarısı ve zamanında tamamlanması için hayati önem taşıyor. Proje için yapılan önceki çalışmalarda kesin olmayan alternatif Kanal koridorları (ortalama 5 km genişliğinde) belirlendi. Bu koridorlar içinde en uygun koridor seçildikten sonra koridor içinde Projenin kesin güzergâhı netleştirilecek. Koridor içindeki güzergâhın netleştirilmesi ise geoteknik, hidrolik, jeofizik gibi çalışmalar sonucunda belirlenecek.
